Από την θεωρία στην πράξη 1

Πολλές φορές στις διάφορες συναντήσεις μας με άλλους ανθρώπους, όχι μόνο στο Ε.Πα.Μ. αλλά και γενικότερα στην ζωή, μας έρχεται η σκέψη, πολλές φορές με κάποια αγανάκτηση, ότι αν δεν γίνουν πράξη αυτά που λέμε, τότε στην ουσία δεν έχει νόημα. Ως ενός σημείου βέβαια η πληροφόρηση είναι καλό πράγμα, αλλά το ερώτημα και ζητούμενο παραμένει. Πως κάνουμε πράξη τους στόχους μας;


Η απάντηση  είναι ότι αρχίζουμε με τον εαυτό μας. Αλλά όχι αόριστα και χωρίς στόχους. Υπάρχουν διάφορες μεθοδολογίες και προσεγγίσεις στο θέμα. Στο άρθρο αυτό θα δούμε την θεώρηση του θέματος από έναν από τους πιο επιτυχημένους συγγραφείς πάνω στο θέμα της επιτυχίας και αποτελεσματικότητας.  O *Steven R. Covey είναι ο συγγραφέας του best-seller βιβλίου, "Οι Επτά Συνήθειες των Εξαιρετικά Αποτελεσματικών Ανθρώπων". Άλλα βιβλία που έχει γράψει περιλαμβάνουν τα "Πρώτα τα βασικά" και "Ηγεσία επικεντρωμένη σε αρχές".

Στο βιβλίο του "Οι Επτά Συνήθειες των Εξαιρετικά Αποτελεσματικών Ανθρώπων", ο Covey αναφέρεται στις 7 συνήθειες που κατά την γνώμη του αποτελούν τη βάση μιας αποτελεσματικής πορείας στην ζωή. Κατά τον Covey,  η εφαρμογή των 7 συνηθειών είναι μια προσέγγιση για αποτελεσματική επίτευξη στόχων, που ευθυγραμμίζουν του εαυτό μας σε αυτό που αποκαλεί "True North" (Πραγματικό Βορρά). Επίσης χαρακτηρίζει τις  αρχές αυτές ως οικουμενικές και διαχρονικές.

Στην ουσία δηλαδή, ο Covey μας λέει ότι για να επιτύχουμε τους στόχους μας, όποιοι κι να είναι αυτοί, θα πρέπει όχι απλά να αποκτήσουμε γνώση, αλλά σαφώς πιο σημαντικά, αυτές οι γνώσεις να μετατραπούν σε συνήθειες, που πράττουμε καθημερινά με μιά συνεχόμενη "στάση ζωής". Δηλαδή, αν δεχθούμε και υιοθετήσουμε τις στάσεις και αρχές που αναφέρει σαν μέρος της προσωπικότητάς μας και προσωπικής μας ζωής, τότε η επιτυχία στους στόχους μας, γίνεται δραματικά πιο εφικτή.

Ποιες είναι αυτές οι αρχές; Ο Covey τις κατηγοριοποιεί σε 3 κατηγορίες όπως παρουσιάζονται παρακάτω:

1η Κατηγορία: Ανεξαρτησία ή αυτοκυριαρχία του εαυτού μας
Οι τρεις πρώτες συνήθειες έχουν να κάνουν με τη προσωπική μετακίνηση από την εξάρτηση στην ανεξαρτησία (δηλαδή, την αυτοκυριαρχία μας):

Συνήθεια 1: Να είστε δυναμικοί, έτοιμοι για δράση
Πάρτε την πρωτοβουλία στη ζωή με τη συνειδητοποίηση ότι οι αποφάσεις σας (και πώς αυτές συνδυάζονται με τις αρχές της ζωής) είναι ο πρωταρχικός παράγοντας για τον προσδιορισμό της αποτελεσματικότητας στη ζωή σας. Πάρτε την ευθύνη για τις επιλογές σας και τις συνέπειες που ακολουθούν.

Συνήθεια 2: Ξεκινήστε με το απώτατο στόχο μας στο μυαλό
Ανακαλύψτε και διευκρινίσετε τις βαθιά σημαντικές αξίες του χαρακτήρα σας και τους στόχους της ζωής σας. Οραματιστείτε τα ιδανικά χαρακτηριστικά για κάθε έναν από τους διάφορους ρόλους και τις σχέσεις σας στη ζωή.

Συνήθεια 3: Βάλτε πρώτα τα πιο σημαντικά πράγματα
Σχεδιάστε, βάλτε προτεραιότητες, και πάντα να εκτελείτε τα καθήκοντα της εβδομάδας βασισμένοι στην σημασία του κάθε στόχου και όχι με το αν επείγει. Αξιολογήστε το κατά πόσον οι προσπάθειες σας αντικατοπτρίζονται στα επιθυμητά χαρακτηριστικά του χαρακτήρα σας, σας ωθούν προς τους στόχους σας και  εμπλουτίσουν τους ρόλους και τις σχέσεις που αναπτύχθηκαν στην Συνήθεια 2.

2η Κατηγορία: Αλληλεξάρτηση
Τα επόμενα τρία έχουν να κάνουν με την αλληλεξάρτηση (δηλαδή, σε συνεργασία με άλλους):

Συνήθεια 4: Σκεφτείτε να λαμβάνετε αλλά και να δίνετε, (ποτέ μόνο το πρώτο)
Μοχθήστε και εργαστείτε για πραγματικά αμοιβαίες και επωφελείς λύσεις ή συμφωνίες στις σχέσεις σας. Δώστε αξία και σεβαστείτε τους συνανθρώπους μας κατανοώντας ότι από μια "νίκη" ή προσφορά για το σύνολο είναι τελικά η καλύτερη μακροπρόθεσμη επιλογή παρά από το εάν μόνο ένα άτομο επωφελούνταν.

Συνήθεια 5: Επιδιώξετε πρώτα να κατανοήσετε εσείς πριν προσπαθήσετε να γίνετε κατανοητοί σε άλλους.
Χρησιμοποιήστε ενσυναισθητική ακρόαση όταν συζητάτε με άλλους, να είστε ειλικρινείς ακροατές, γιατί αυτό "αναγκάζει" τον συνομιλητή να ανταποδώσει με ανάλογη ακρόαση και ανοιχτό μυαλό ώστε να επηρεάζονται από εσάς. Αυτό δημιουργεί μια ατμόσφαιρα σεβασμού και την θετική επίλυση προβλημάτων.

Συνήθεια 6: Συμπράξτε
Συνδυάστε τα πλεονεκτήματα των ανθρώπων μέσω της θετικής ομαδικής εργασίας, έτσι ώστε να φέρνονται σε πέρας στόχοι τους οποίους κανένα πρόσωπο δεν θα μπορούσε να κάνει από μόνο του.

3η Κατηγορία: Συνεχής βελτίωση του εαυτού μας
Το τελευταίο αφορά της συνήθεια που βοηθά την Συνεχή βελτίωση του εαυτού μας:

Συνήθεια 7: "Ακονίζετε το μαχαίρι"
Ισορροπήστε και ανανεώστε τους πόρους σας, την ενέργεια σας, την υγεία σας για να δημιουργήσετε έναν βιώσιμο, μακροπρόθεσμο και αποτελεσματικό τρόπο ζωής. Και πάντα να μαθαίνουμε από τα λάθη μας.

Όσον αφορά το Ε.Πα.Μ. και τους στόχους μας, ας αναρωτηθούμε λοιπόν, τα εξής:

Είμαστε πράγματι δυναμικοί;

• Κάνουμε έστω και κάτι μικρό για την Πατρίδα και τον συνάνθρωπο μας καθημερινά; 
• Ενημερώνουμε τους άλλους και τους προετοιμάζουμε για την επερχόμενη πραγματική ανθρωπιστική κρίση; 
• Λέμε την αλήθεια για την δραχμή, για την ολική παράδοση της κυριαρχίας μας ως χώρα;
• Βοηθούμε αυτούς που έχουν ήδη χτυπηθεί από τα χαράτσια και τα υπόλοιπα καταστροφικά μέτρα της κατοχής που ζούμε;

Έχουμε βάλει τους στόχους μας και τους στόχους του Ε.Πα.Μ. στο μυαλό μας;

• Σχεδιάσαμε ένα πλάνο δράσης;
• Προγραμματίσαμε τις ενέργειές μας;
• Έχουμε θέσει τον εαυτό μας, ως πρακτικό και όχι απλώς θεωρητικό εκφραστή της αλήθειας;
• Οραματιζόμαστε καθημερινά μιά Ελλάδα με πραγματική Ελευθερία, Δημοκρατία , Δικαιοσύνη όπου κανένας συνάνθρωπός μας δεν  υποφέρει και η Πατρίδα να στέκει υπερήφανα ως κυρίαρχο κράτος που δεν χρωστά σε κανέναν στον κόσμο;

Έχουμε αναθεωρήσει τις προτεραιότητές μας;

• Έχουμε βάλει την Πατρίδα πάνω από τις πολιτικές μας ιδεολογίες; 
• Έχουμε βάλει την αξιοπρέπεια πάνω από την υποτέλεια; 
• Έχουμε βάλει την Ελευθερία πάνω από την ασφάλεια;
• Θέσαμε το σύνολο πάνω από τον εαυτό μας; 
• Καταλάβαμε ότι ο δανειστής ΠΟΤΕ δεν πάει πάνω από την Πατρίδα για κανέναν λόγο; 

Έχουμε αλλάξει την ζωή μας έτσι ώστε να ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΜΕ ΕΡΓΟ στην κοινωνία και όχι απλά να εργαζόμαστε χωρίς να παράγουμε τίποτε;

• Είμαστε έτοιμοι να θυσιάσουμε το προσωρινό κέρδος, για μία καλύτερη κοινωνία όπου το κέρδος θα είναι για όλους, και όχι για έναν; 
• Έχουμε καταλάβει ότι το να παράγει κανείς, σημαίνει ότι κάνω καλό στην Πατρίδα και όχι απλά στον εαυτό μου; 
• Έχουμε καταλάβει ότι το να παράγεις αξία σημαίνει ότι προσφέρω βοήθεια με κάποιο τρόπο προς κάποιον άλλο;
• Καταλάβαμε ότι το κράτος-ρουσφέτι είναι καταστροφικό; 
• Καταλάβαμε ότι το να παίρνεις χωρίς να δίνεις στην ουσία είναι αυτοκαταστροφικό; 

Καταλάβαμε ποιές είναι οι ιδέες μας, και γιατί τις υποστηρίζουμε;

• Καταλάβαμε ποιός είναι ο παγκόσμιος μηχανισμός με τον οποίο τα κράτη καταλήγουν να χρωστούν στις κεντρικές τράπεζες; 
• Καταλάβαμε με ποιόν τρόπο λειτουργεί ένα νόμισμα;
• Ξέρουμε ποιός είναι πίσω από το Ευρώ και γιατί;
• Καταλαβαίνουμε ποιά η διαφορά μεταξύ "δραχμούλας" και "Εθνικής/Λαικής Άτοκης Δραχμής";
• Ξέρουμε τι είναι η Τράπεζα Της Ελλάδος;
• Καταλάβαμε τι χρωστά η Ελλάδα σε ποιούς, πως φτάσαμε ως εδώ, και ποιός ο λόγος που τα περισσότερα χρέη είναι παράνομα; 
• Ξέρουμε ποιός φορέας ακριβώς χρωστά, πόσα και σε ποιόν;
• Ξέρουμε τους σκοπούς που πάρθηκαν τα δάνεια και άν οι στόχοι αυτοί επιτεύχθηκαν;
• Ξέρουμε τι είναι πραγματική Δημοκρατία; 
• Ξέρουμε τι θα έπρεπε να συμπεριλαμβάνει ένα Σύνταγμα μιάς αυτοδύναμης χώρας ανεξάρτητης από οποιαδήποτε μορφής καταδυνάστευσης; 
• Καταλάβαμε την Ιστορία μας και τους λόγους για τους οποίους είμαστε στην κατάσταση που βρισκόμαστε τώρα; 
• Μάθαμε το πως οι προηγούμενες γενιές αντιμετώπισαν τις κάθε μορφής κατοχές; Καταλάβαμε τι σημαίνει να είναι κανείς πολίτης και ποιά είναι τα δικαιώματά του και ποιές οι υποχρεώσεις μας;
• Καταλάβαμε ότι για να μάθουμε πρέπει να ανοίξουμε βιβλία;

Συνεργαζόμαστε με τους συμπολίτες μας για το καλό του συνόλου;

• Παράγουμε αξία με την εργασία μας, ή απλά εργαζόμαστε καθημερινά χωρίς καμιά διάθεση να προσφέρουμε αξία; 
• Ασχολούμαστε με την δημιουργία πλούτου για την χώρα και όχι μόνο για τον εαυτό μας; 
• Μας ενδιαφέρει μόνο η οικογένειά μας ή πονάμε και για την κατάντια της Πατρίδας μας;
• Ψηφίζουμε κόμματα και κυβερνήσεις για ιδιοτελείς σκοπούς, ή σκεπτόμαστε τα παιδιά μας και το μέλλον της χώρας; 
• Εισάγουμε προιόντα για να τα πουλήσουμε με εξωφρενικό κέρδος στους Έλληνες πατριώτες μας, ή βοηθούμε την Χώρα με το να εισάγουμε συνάλλαγμα με το να δίνουμε αυτά που μπορεί και παράγει η Ελλάδα στην διεθνή αγορά;

Και τέλος,

Επιδιώκουμε να γινόμαστε καλύτεροι;

• Διαβάζουμε αυτά που πρέπει για να ενημερωθούμε σε αυτά που έχουμε αδυναμία γνώσης ή/και γνώμης; 
• Έχουμε διαβάσει το Σύνταγμα της Ελλάδος (παρ' όλα τα προβλήματα που έχει); 
• Ξέρουμε ποιό πολίτευμα θα θέλαμε να έχουμε και γιατί; 
• Ξέρουμε τι σημαίνει το περιβόητο "κεφάλαιο"; 
• Τι σημαίνει "αγορές"; 
• Τι σημαίνει καπιταλισμός, σοσιαλισμός κλπ;
• Ποιοί είναι πίσω από τις αγορές; 
• Τι είναι πληθωρισμός; 
• Τι είναι επιτόκιο και τόκος; 
• Τι είναι επαχθές χρέος και γιατί είναι παράνομο; 
• Ποιός είναι πίσω από την Τρόικα, το ΔΝΤ κλπ. και ποιό το ιστορικό τους σε άλλες χώρες; 
• Ποιά η πραγματική δικαιοσύνη και πώς εφαρμόζεται; 
• Το τί είναι ηθικό και τι δεν είναι; 
• Ξέρουμε τις μεθόδους που μας δίδαξαν οι πρόγονοί μας για  έξοδο από μιά κατοχή σαν αυτήν που ζούμε σήμερα; 
• Έχουμε επαναδιορίσει τους στόχους μας, με βάση τα νέα δεδομένα; 
• Καταλάβαμε τα ιστορικά και βιογραφικά αυτών που μας καταδυναστεύουν και αυτών που μπορούν να μας βοηθήσουν; 
• Δώσαμε χρόνο στον εαυτό μας, για να ετοιμαστούμε για την ερχόμενη ανθρωπιστική κρίση;
• Ερευνήσαμε τις επιλογές μας, σε πρακτικά θέματα, τις εναλλακτικές μας επιλογές σε περίπτωση της οποιασδήποτε μορφής ανατροπής τους υπάρχοντος συστήματος;  
• Ξέρουμε την διαφορά μεταξύ παιδείας και απλής εκπαίδευσης; 
• Ξέρουμε τι τρώμε, από που ήρθε, ποιός το παράγει, γιατί το πληρώνουμε όσο το πληρώνουμε και ποιά τα αποτελέσματά του στο σώμα μας; 
• Ξέρουμε ποιός χρηματοδοτεί τα μέσα ενημέρωσης και ποιοί οι στόχοι τους;

Ελπίζω το άρθρο αυτό να προβληματίσει, αλλά προ πάντων να προκαλέσει την ουσιαστική αλλαγή μας προς μία πρακτική εφαρμογή των πιό σημαντικών πραγμάτων, σε τέτοιο βαθμό που να γίνουν συνήθειες. Η δημοκρατία, δικαιοσύνη και η ελευθερία είναι απολύτως ανάλογα με την ποιότητα του πολίτη και την θέληση του να πάρει τα πράγματα στα χέρια του, όχι μόνο από πλευράς παιδείας και ενημέρωσης, αλλά και πρακτικής εφαρμογής των ιδεατών. Η δημοκρατία δεν λειτουργεί αυτομάτως, ούτε η ελευθερία είναι δεδομένη. Πρέπει κάθε στιγμή να είμαστε έτοιμοι και υπεύθυνοι να τα υπερασπιστούμε. Και η αρχή για αυτό είναι ο ίδιος μας ο εαυτός.

Οι αγώνες των προηγούμενων γενεών, δεν φθάνουν. Πρέπει και εμείς να αγωνιζόμαστε για να τα διατηρήσουμε.  

Καλή Λευτεριά!

Σ. Κατσούλης
*O Steven R. Covey είναι καθηγητής στο Τζον Χάντσμαν Μ. School of Business στο Utah State University.